Czy wiesz, że...
Witamina C to potoczna nazwa kwasu askorbinowego. Jest związkiem naturalnie występującym w przyrodzie, syntezowanym przez rośliny i większość zwierząt. Nie jest jednak wytwarzana i magazynowana w ludzkim organizmie, a do tego jest bardzo, zatem musi być do niego dostarczana w odpowiednich ilościach w pożywieniu. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowaniu ludzkiego organizmu.
Bierze udział w syntezie kolagenu, tworzeniu kości i zębów, a także we wchłanianiu żelaza i wzmacnianiu układu odpornościowego.
Witamina C zażywana w dużych dawkach w okresie infekcji, znacznie skraca czas choroby.
Kwas askorbinowy został po raz pierwszy wyizolowany w latach 20 XX wieku z produktów roślinnych, a jego nazwa nawiązuje do jej właściwości zapobiegania szkorbutowi. Obecnie kwas askorbinowy produkowany na skalę przemysłową jest wytwarzany metodą stworzoną w 1934 przez Reichsteina i Grüssnera.
Witamina C naturalnie występuje przede wszystkim w owocach i warzywach, najwięcej znajdziemy jej w aceroli i owocach dzikie róży. Innymi jej źródłami są natka pietruszki, papryka, czerwona porzeczka czy jarmuż. Niestety kwas askorbinowy jest bardzo nietrwały i podczas obróbki cieplnej dochodzi do utraty nawet 70% tej witaminy. Dodatkowo jest bardzo wrażliwy na światło oraz bezpośredni kontakt z powietrzem.
Oprócz celów zdrowotnych witamina C znajduję również zastosowanie jako środek czystości i do uzdatniania wody w basenach. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym często wykorzystywana jest jako składnik kosmetyków gdyż chroni skórę przed promieniowaniem UV, wygładza zmarszczki, poprawia elastyczność skóry, poprawia jej koloryt i rozjaśnia przebarwieniami.
Witamina C działanie i właściwości
Witamina C uczestniczy w licznych procesach mających znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania komórek ciała. Jest kofaktorem wielu enzymów i posiada bardzo silne właściwości przeciwutleniające i co za tym idzie przeciwstarzeniowe. Przyczynia się do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym, a także w synergii z witaminą E zabezpiecza je przed wolnymi rodnikami.
Witamina C pełni kluczową rolę we wzmacnianiu procesów immunologicznych organizmu okresach osłabienia organizmu, ponieważ zwiększa aktywność białych krwinek i interferonu. Skraca czas infekcji i pozwala na szybszy powrót do zdrowia.
Stałym badaniom poddawane jest także możliwe działanie witaminy C w profilaktyce przeciw nowotworowej. Gdyż już od dawna wiadomo, że kwas askorbinowy odznacza się dużym potencjałem antyoksydacyjnym.
Kwas askorbinowy umożliwia syntezę kolagenu głównego elementu tkanki łącznej, odpowiedzialnego za elastyczność skóry, chrząstek, ścięgien czy naczyń krwionośnych . Jest więc bardzo istotny dla dobrej kondycji skóry, stawów czy prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych.
Kiedy przyjmować witaminę C?
Objawy niedoboru witaminy C mają głównie związek z zaburzoną syntezą kolagenu, w której bierze udział kwas askorbinowy. Zalicz się do nich szkorbut (samoistne krwawienia, wypadanie zębów, bóle mięśni, stawów i kości ), uszkodzenie naczyń krwionośnych, zmniejszona odporność, zmęczenie, obrzmiałe i bolesne stawy, złamania, utrudnione gojenia się ran, brak apetytu, apatia, zapalenia dziąseł.
Suplementacja witaminą C powinna być rozważana indywidualnie. Warto sięgnąć po ten związek szczególnie w okresach osłabionej odporności, w sezonie grypowym, przy infekcjach wirusowych, bakteryjnych lub grzybiczych, a także w celu poprawy kondycji skóry, włosów i paznokci.
Zwiększone zapotrzebowanie na kwas askorbinowy obserwuje się też przy stresie, napięciu, wysiłku fizycznym, w okresie dojrzewania, w ciąży, w stanach pochorobowych i niektórych chorobach (cukrzyca, miażdżyca, nadczynność tarczycy, choroba wrzodowa żołądka).
Czy istnieje witamina C lewoskrętna i prawoskrętna?
Witamina C jest kwasem L-askorbinowym skręcającym płaszczyznę światła w prawo i jest to jej jedyna forma aktywna w organizmie człowieka. Stwierdzenie witamina C lewoskrętna to potoczna i niepoprawna nazwa tego związku, gdyż taka nie istnieje.
Jak stosować witaminę C?
Dobowa ilość witaminy C rekomendowana dla osoby dorosłej to 45-90 mg. Dawka zależy od stanu zdrowia i trybu życia osoby i może się zmieniać każdego dnia. Wielkość ta nie uwzględnia bowiem czynników takich jak np. choroba, stres, długotrwały wysiłek, palenie papierosów itp. Nasz organizm sam nam powie ile witaminy potrzebuję - gdy nie jest już w stanie przyjąć wtedy ją wydala. Każdy powinien ustalić swój próg tolerancji przez zwiększanie ilości spożywanej witaminy C i obserwowanie organizmu.
Wyznaczoną porcję kwasu askorbinowego w proszku należy rozpuścić w wodzie lub w innym chłodnym napoju. Do mieszania najlepiej użyć plastikowej łyżki, a po wypiciu witaminy powinno się przepłukać jamę ustną wodą, aby zneutralizować pH.
Nadmiar witaminy C występuje bardzo rzadko gdyż jest ona dobrze rozpuszczalna w wodzie i usuwana z organizmu wraz z moczem. Zbyt duże spożycie może powodować problemy żołądkowe, biegunki, wymioty i wysypkę.